Để đạt kết quả chẩn đoán và điều trị tốt nhất, ngoài các bước thăm khám tổng quát thông qua việc kiểm tra các tiền sử bệnh lý và sử dụng thuốc của bệnh nhân, bác sĩ của chúng tôi có thể đề xuất việc chụp hình mắt cho các trường hợp bệnh lý cấp tính hay phức tạp. Việc chụp hình mắt giúp rút ngắn thời gian thăm khám, tăng độ chính xác trong chẩn đoán và đồng thời phát hiện những bệnh lý hoặc tổn thương khác ở mắt.
Đáy mắt nằm ở phần sau của mắt, là một tổ chức thần kinh bao gồm võng mạc, mạch máu võng mạc và dây thần kinh thị giác. Đáy mắt đảm nhiệm chức năng cảm nhận ánh sáng và truyền tải tín hiệu của ánh sáng về não, giúp ta nhìn thấy mọi vật. Những bệnh lý diễn ra ở đáy mắt thường gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực, có thể dẫn đến mù lòa.
Vì vậy, chụp hình màu đáy mắt là phương pháp vô cùng cần thiết và hiệu quả giúp bác sĩ đánh giá chính xác những tổn thương nằm phía sau võng mạc, dịch kính võng mạc của người bệnh, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp nhất.
Chụp hình đáy mắt (Chụp FO) là kỹ thuật chụp hình màu toàn bộ võng mạc mắt bằng máy chụp hình màu Cobra HD, nhằm mục đích lưu lại những tổn thương trên võng mạc và thị thần kinh cho những lần theo dõi tiếp theo, cũng như là hình ảnh khách quan cho người bệnh.
Chụp hình đáy mắt được chỉ định trong những trường hợp có bệnh võng mạc, glaucoma, tiểu đường, cao huyết áp, tắc mạch, thoái hoá hoàng điểm do tuổi, viêm màng bồ đào, sẹo võng mạc….
Chụp hình đáy mắt được thực hiện bởi điều dưỡng hoặc nhân viên đã được huấn luyện kỹ năng. Người bệnh nên được nhỏ dãn đồng tử trước khi chụp. Chụp hình đáy mắt là một thủ thuật không xâm lấn và không gây đau.
Ngoài ra, với máy chụp hình màu Cobra HD tại MEC, người bệnh có thể được khảo sát tỉ lệ kích thước động - tĩnh mạch mắt (AVR) giúp tiên lượng nguy cơ đột quỵ, hay khảo sát tuyến bờ mi trong trường hợp khô mắt.
Võng mạc (hay màng thần kinh) là lớp màng trong cùng của nhãn cầu, nối trực tiếp với thần kinh thị giác. Từ ngoài nhìn vào, ta sẽ không thể nhìn thấy được do lớp màng này nằm ở trong cùng của mắt. Cấu tạo của võng mạc rất phức tạp với 10 loại tế bào nhỏ khác nhau.
Chụp cắt lớp võng mạc (OCT) là kỹ thuật chụp những lát cắt nhỏ vùng võng mạc trung tâm (hoàng điểm) và đầu thị thần kinh bằng máy chụp OCT Primus, nhằm khảo sát bề dày, vị trí và loại tổn thương trên từng lớp cấu trúc của võng mạc, giúp cho việc xác định chẩn đoán và tiên lượng bệnh. Đây là một xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, không đau đớn và chảy máu, sử dụng sóng ánh sáng để chụp cắt lớp hình ảnh võng mạc trong mắt, vì vậy an toàn cho người bệnh. Siêu âm A loại tốt nhất cũng chỉ đảm bảo độ phân giải khoảng 100 micron (1/10 của mm), thế nhưng OCT đem đến độ phân giải tới 10-20 micron. Do vậy, OCT cho ta nghiên cứu ở cấp độ vi thể chứ không phải là đại thể như các thiết bị nhãn khoa khác.
Chụp OCT võng mạc được chỉ định trong trường hợp phù hoàng điểm do tiểu đường, thoái hoá hoàng điểm do tuổi, tắc mạch võng mạc, màng trước võng mạc, co kéo võng mạc… Glaucoma, phù gai thị… hay trong trường hợp khảo sát hoàng điểm trước mổ thuỷ tinh thể.
Ngoài ra, chụp OCT hoàng điểm định kỳ trước mỗi lần tiêm thuốc nội nhãn nhằm giúp đánh giá đáp ứng của điều trị và quyết định thời gian giãn cách điều trị.
Bs. Nguyễn Thị Mỹ Hạnh